تاریخچه هتلداری در ایران
اولین هتل ایرانی را یک مهاجر روسی به نام خاچینگ مادیکیانس در سال ۱۳۰۶ ساخته است که یک کافه در خیابان نادری با نام کافه نادری بوده است و انواع غذاها و نوشیدنی های فرنگی در آن سرو میشده است. گراند هتل نیز یکی از قدیمی ترین هتل های ایران است که نیم قرن پیش در تهران ساخته شده است. البته باید اشاره کرد که تاریخچه هتلداری در ایران به سال های بسیار دور و به کاروانسراهای راه ابریشم باز می گردد.راه ابریشم با طول ۸۰۰۰ کیلومتر دارای کاروانسراهای متفاوت بوده است که این کاروانسراها دارای آب انبار،اتاق،حجره،حمام،قنات،چاپارخانه و تلگراف خانه بوده است.کاروانسرای میان دشت که ظرفیت ۲۰۰۰۰ مهمان را داشته است در این مسیر قرار داشته است.هم چنین می توان به کاروانسراهایی چون کاروانسرای دیرگچین قم ،کاوانسرای زین الدین یزد،کاروانسرای شاه عباسی نیسابور اشاره کرد. کاروانسراها به مسافرخانه هایی با فضای بزرگ برای راحتی مسافران گفته می شد که با معماری خاصی ساخته شده و در دوره های مختلف تاریخی خصوصا در دوره صفویه به آن اهمیت زیادی داده شده است. هم چنین در مسیر راه ابریشم علاوه بر کاروانسراها رباط ها و سباط ها ی زیادی نیز ساخته شده است رباط نیز با هدف استراحت مهمانان ساخته شده اما بر خلاف کاروانسراها که ظرفیت تعداد زیادی از مهمانان و کاروان ها را داشته است رباط ها برای استراحت چند نفر و چند حیوان بوده است و سباط نیز بیشتر سایبانی در باد و گرما بوده است تا مسافران ساعتی را بتوانند استراحت نمایند.
کاروانسراها تاثیر شگرفی در اثبات هویت ملی و هنری ایرانیان داشته است و موچب شده است که ایران در معماری ایرانی چایگاه مورد قبولی داشته باشد. کاروانسزاها محل تبادل فرهنگ و علم و دانش بوده است و بسیاری از تجمع ها نیز در کاروانسراها انجام میشده است. ولی هتل یک کلمه اروپایی است و در واقع شروع هتلداری به اروپا و آمریکا برمیگردد و هتلداری موجب رقابت بین کشورها شده و این صنعت رشد یافت و به ایران نیز رسید.در ابتدا هتل به شکل امروزی نبودند و کم کم ارتقا پیدا کردند و در شروع صنعت هتلداری اتاق اختصاصی و حمام اختصاصی وجود نداشت ولی امروزه روز شاهد هتل های زنجیره ای حتی در ایران هستیم.هتلداری در ایران نیز رونق زیادی داشته است و دیگر داشتن بسیاری از المان ها جز شرایط اولیه هر هتلی می باشد و فعالان صنعت هتلداری به نقاط تمایز برای بالابردن هتل خود در بازار رقابتی این صنعت هستند.روزگاری در ایران کاروانسراهایی با فاصله های مشخص در مسیر راه ها ساخته می شد تا مسافران و چاپارها بتوانند استراحت کنند و به ماموریت خود بپردازند و به دلیل نبود تکنولوژی کاروانسراها نقش پر رنگی در تبادل اطلاعات و فرهنگ ها بازی می کردند ولی امروزه شرایط بسیاری تغییرات یافته و مسافران می توانند با استفاده از تکنولوژی هتل ها را انتخاب نمایند و بعد اقدام به سفر کنند و سرعت تغییرات در تکنولوژی صنعت هتلداری را نیز دستخوش تغییرات خواهد کرد و هر روزه روز شاهد تغییرات در این صنعت هستیم هر چند که در ایران هتلداری می تواند بسیار موفق تر از آنچه هست باشد. هنوز هم بعضی از کاروانسراهای راه ابریشم برای پذیرایی از ممانان استفاده می شوند و مسافران این روزگار نیز علاقه مندند در ساختمان های مستطیل با اتاق های هشتی اقامت کنند.آنچه در هتلداری ایرانی بسیار مهم است نگهداری و ترمیم این کاروانسراهاست چرا که ریشه در تمدن ایرانی دارد و به نوعی نقطه ی تلاقی هتلداری و گردشگری به معنای نوین می باشد.
